Typ miejsca

Informacje nt. zbrodni

19 sierpnia 2015 r. przeprowadziliśmy wizję lokalną grobu żydowskiego w lesie w pobliżu miejscowości Pikule. Lokalizację grobu wskazał nam pan Czesław, mieszkaniec Janowa Lubelskiego, który poznał tę historię od nieżyjącego już mieszkańca wsi Pikule. W leśnej ziemiance miało się ukrywać jedenaścioro Żydów z Modliborzyc. Zostali zabici w drugiej połowie 1942 r., a ich ciała do tej pory znajdują się w ziemiance: “To było tutaj. Ten, co mi powiedział, zaprowadził mnie tu, ja wziąłem łopatki, sprawdzić czy prawdę mi mówi. On mówił, że [ukrywający się Żydzi] takie żelazne miały fajerki. Te fajerki wykopałem, jakąś kość, i się upewniłem, że to tu jest… Tu zostali wybici. To bogaci byli Żydzi. Ich było jedenastu, ale siedmiu to jest [tu, w grobie] na pewno. […] Mieszkali w ziemiance i w tej ziemiance zostali zabici. Siedmiu tu jest na pewno, a jedenastu się ukrywało. To byli Żydzi z Modliborzyc, krawce, bardzo bogate. On [znajomy pana Czesława] ich znał, bo nosił im jedzenie.” (Pikule, 19 sierpnia 2015 r.)

Upamiętnienie

Miejsce grobu zostało  oznaczone  symboliczną drewnianą macewą w ramach akcji  „30 macew w 30 dni”- projektu znakowania miejsc Zagłady na terenie południowej i wschodniej Polski we wrześniu 2017.  Partnerem projektu była amerykańska fundacja  Matzevah.

Identyfikacja grobu na podstawie nieinwazyjnych badań.

W dniu 08.09.2015 r. przeprowadzono wizję lokalną miejsca precyzyjnie wskazanego przez świadka (GPS: N50°40.997‚E022°19.350′). Miejsce to jest kryjówką leśną i zbiorowym grobem. Świadek twierdził, że w miejscu tym w przeszłości odkrywano szczątki ludzkie.

Nie prowadzono badań georadarowych.

Pomiar rzeźby terenu (LIDAR) wyraźnie ukazuje wzniesienie, na którym mieści się zapadnięta kryjówka i zbiorowy grób.

Nie przeprowadzono kwerendy fotografii lotniczych dla tego obszaru.

Kontakt i współpraca

Nadal poszukujemy informacji nt. tożsamości ofiar i lokalizacji żydowskich grobów w Pikulach. Jeżeli wiesz coś więcej, napisz do nas na adres mailowy: fundacjazapomniane@gmail.com.

Bibliografia

Nagranie Fundacji Zapomniane [zapis audio], imię: Czesław [mieszkaniec Janowa Lubelskiego, który usłyszał historię Żydów ukrywających się w lesie od mieszkańców wsi Pikule], data ur. 1930 r., miejsce zamieszkania: Janów Lubelski, temat i słowa klucze: żydowskie groby w Pikulach, rozm. przepr. Agnieszka Nieradko, Pikule, 19 sierpnia 2015 r.