Typ miejsca

Informacje nt. zbrodni

Opolska żydowska dzielnica zamknięta powstawała w 1940 r., a na wiosnę 1941 r. ilość Żydów stłoczonych w getcie opolskim osiągnęła 9000 osób. W getcie lubelskim więziono nie tylko Żydów z lubelszczyzny, ale również z Austrii i Czechosłowacji. Wiosną 1943 r. w Opolu Lubelskim zamordowano 40 Żydów, prawdopodobnie więźniów opolskiego getta. Zwłoki zakopano na cmentarzu żydowskim w Opolu Lubelskim.

“W miejscowości Opole Lubelskie naoczny świadek (kobieta) widziała egzekucję ok. 40 ludzi narodowości żydowskiej. W tej liczbie byli mężczyźni (przeważająca ilość), kobiety i dzieci. Wyciągniętą ludność żydowską hitlerowcy pognali jak bydło na cmentarz, ustawiono nad rowem i rozstrzelano. Po egzekucji ofiary zakopywane były przez następnych Żydów, a w następnych egzekucjach przez Polaków. Podobnych egzekucji było w tym miasteczku bardzo dużo. Ilości pojedynczych rozstrzelanych nie zliczę.” (OKL/Ds. 5/71/Op)

Identyfikacja grobu na podstawie nieinwazyjnych badań.

W dniu 18.02.2015 r. przeprowadzono wizję lokalną na cmentarzu żydowskim w Opolu Lubelskim. Podczas wizji nie był obecny świadek. Wskazano potencjalne lokalizacje pojedynczych i zbiorowych grobów wojennych (GPS: 1. N51°08.700′ E021°57.411′2. N51°08.704′ E021°57.377′ 3. N51°08.711′ E021°57.344′).

Nie prowadzono badań georadarowych.

Przeprowadzono kwerendę fotografii lotniczych, w wyniku której pozyskano trzy zdjęcia z dnia 17.10.1944 r. oraz dwa z dnia 06.12.1944 r. Interpretacja fotografii lotniczych potwierdziła liczne naruszenia gleby, w części południowej, wschodniej oraz północnej. W części południowej wyraźnie widoczne trzy zagłębienia w ziemi. Wzdłuż całej zachodniej granicy widoczna infrastruktura okopów. Ponadto widoczne liczne naruszenia różnych formatów w części wschodnio-centralnej i wschodnio-północnej, zlokalizowanych za linią okopów wewnątrz działki cmentarnej. W centralnej części cmentarza widoczne są rozległe wydmy, których piach odbija światło słoneczne utrudniając interpretację. Widoczne pojazdy zaparkowane przy ulicy zlokalizowanej przy południowej granicy cmentarza.

Pomiar rzeźby terenu (LIDAR) wyraźnie ukazuje liczne naruszenia w tej lokalizacji. Wzdłuż zachodniej granicy widoczny okop, w części południowej, centralnej oraz północnej widoczne liczne naruszenia gleby o nieregularnych kształtach.

Kontakt i współpraca

Nadal poszukujemy informacji na temat tożsamości ofiar i lokalizacji żydowskich grobów w Opolu Lubelskim. Jeżeli wiesz coś więcej, napisz do nas na adres mailowy: fundacja zapomniane@gmail.com.

Bibliografia

Ewa Śmiech, “Komisja Rabiniczna ds. Cmentarzy z wizytą w Opolu Lubelskim”, Opolanin, gazeta informacyjno-publicystyczna, 2(249), 2015 r., s. 10.

Śmiech E. i Jastrzębski K., “Getto w Opolu Lubelskim” [w:] Bunt, styczeń-luty 2011.

Śmiech E., “Dokumenty z opolskiego getta najwięcej mówią o tragicznej przeszłości…” [w:] Bunt, wrzesień-październik 2012.

OKL/Ds. 5/71/Op, Karta egzekucji.