Typ miejsca

Informacje nt. zbrodni

Dnia 27 sierpnia 2014 r. dokonaliśmy wizji lokalnej grobu sześciu Żydów, którzy ukrywali się w leśnej kryjówce po ucieczce z getta w Kleszczelach. Z informacji uzyskanych od okolicznych mieszkańców wiadomo, że ciała zamordowanych znajdują się w ziemiance, w której się ukrywali. W latach 60 XX w. pobierano z tego miejsca piasek na budowę szkoły. Zaprzestano tego procederu po natrafieniu na ludzkie kości.

Upamiętnienie

Miejsce grobu zostało oznaczone drewnianą macewą w 2020 roku ramach projektu “Punkty Odniesienia – oznakowanie 24 żydowskich grobów wojennych drewnianymi macewami.”. Punkty odniesienia” to próba znalezienia sposobu na znakowanie odnalezionych mogił, zanim możliwe będzie ich upamiętnienie. Działanie ma na celu drobną ingerencję w krajobraz tych miejsc, która przypominałaby o tym, co w nim niewidoczne, a często obecne w pamięci lokalnych społeczności. Będąc jedynie tymczasowym upamiętnieniem, drewniane macewy mają otwierać możliwość przejęcia przez lokalne społeczności opieki nad tymi miejscami, oswojenia ich, a być może także uruchomienia własnych, związanych z nimi praktyk lub trwałego ich upamiętnienia. 

Więcej o projekcie można przeczytać tutaj: https://zapomniane.org/wp-content/uploads/2018/10/MACEWY_punkty-odniesienia_folder.pdf

Projekt  “Punkty Odniesienia – oznakowanie 24 żydowskich grobów wojennych drewnianymi macewami. ” był realizowany dzięki dofinansowaniu Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny oraz  The Matzevah Foundation.

Identyfikacja grobu na podstawie nieinwazyjnych badań.

W trakcie wizji lokalnej w dniu 27.08.2014 r. przeprowadzono badania georadarowe w miejscu wskazanym przez okolicznych mieszkańców (GPS: N52°35.092’E 023°29.680′). Miejsce poddane badaniom było w przeszłości naruszane, co uniemożliwia miarodajną próbę oszacowania formatu anomalii odpowiedzialnej za zbiorowy grób. Wyniki badań potwierdziły obecność płytkich anomalii na głębokości ok. 0,5 m (p.p.t.) oraz głębszych na głębokości ok. 1,4 m (p.p.t.).W trakcie wizji nie był obecny świadek.

Nie pozyskano pomiaru rzeźby terenu (LIDAR) dla tej lokalizacji.

Nie przeprowadzono kwerendy fotografii lotniczych dla tego obszaru.

Kontakt i współpraca

Nadal poszukujemy informacji nt. tożsamości ofiar i lokalizacji żydowskich grobów w Wojnówce. Jeżeli wiesz coś więcej, napisz do nas na adres mailowy: fundacjazapomniane@gmail.com.

Bibliografia

Nagranie Fundacji Zapomniane [zapis audio], mieszkańcy Wojnówki [świadkowie historii], data ur. [brak], temat i słowa klucze: żydowskie groby w Wojnówce, rozm. przepr. Agnieszka Nieradko, Wojnówka, 27 sierpnia 2014 r.