Typ miejsca

Informacje nt. zbrodni

W pobliżu miejscowości Starzyna, ok. 1000 metrów od granicy polsko-białoruskiej ma się znajdować grób Żydów z getta w Kleszczelach ukrywających się w miejscowości Policzna. W jednym grobie z Żydami został pochowany dający im schronienie gospodarz o nazwisku Kozak, zabity za przechowywanie Żydów. Prawdopodobnie po wojnie jego ciało zostało ekshumowane i przeniesione na cmentarz. Pojawiają się rozbieżności co do liczby zamordowanych Żydów. Według naszego rozmówcy, mieszkańca Starzyny, z którym spotkaliśmy się 27 sierpnia 2014 r., byli to dwaj mężczyźni, podczas gdy z dokumentów GKBZHwP wynika, że Żydów było czterech (GK 162/419). Kolejny dokument precyzuje, że wśród zamordowanych było trzech mężczyzn i jedna kobieta. Mieli zostać rozstrzelani 500 m od wsi na uroczysku Bahura (IPN BU 2448/27, karta 115). 27 sierpnia 2014 r. odbyliśmy wizję lokalną w lesie, w którym Żydzi mieli zostać rozstrzelani i zakopani. Na miejsce zaprowadził nas syn mężczyzny, który zakopywał ciała pomordowanych. Według jego relacji, Żydzi mieli być pochowani pod karłowatą sosną. Oprawcy zmusili Żydów do wykopania sobie grobu. Niestety sosna, pod którą miałby się znajdować grób, uschła i została usunięta przez leśników. Tym samym zniknął jedyny punkt orientacyjny, względem którego było możliwe lokalizowanie mogiły.

Kontakt i współpraca

Nadal poszukujemy informacji na temat tożsamości ofiar i lokalizacji żydowskich grobów w Starzynie. Jeżeli wiesz coś więcej, napisz do nas na adres mailowy: fundacjazapomniane@gmail.com.

Bibliografia

Nagranie Fundacji Zapomniane [zapis audio], imię: brak [syn naocznego świadka], data ur. [brak], miejsce zamieszkania: Starzyna, temat i słowa klucze: żydowskie groby w Starzynie, Zagłada Żydów w Starzynie, rozm. przepr. Agnieszka Nieradko, Starzyna, 27 sierpnia 2014 r.

IPN BU 2448/27, karta 115.

GK 162/419, k. 34, Ankieta: Egzekucje i miejsca straceń, materiały i korespondencja sprawozdawcza dot. wykonywania przez sądy grodzkie czynności podjętych w celu zebrania materiału ankietowego oraz rekwizycji klisz i fotografii z zakładów fotograficznych na terenie woj. białostockiego.

GK 162/436, k. 115. Zestawienia i materiały  uzupełniające do ankiety o egzekucjach w okregu bialostockim i ciechanowskim.

IPN GK 163/13, karta 147, Ankieta miejsc i faktów zbrodni hitlerowskich przeprowadzone przez sądy grodzkie.