Typ miejsca

Informacje nt. zbrodni

31 maja 2021 r. spotkaliśmy się w Majdanie Nowym (gmina Wojsławice) z właścicielem pola uprawnego, na którym znajduje się grób żydowskiej rodziny pochodzącej prawdopodobnie z Uchań. Nie udało się jak do tej pory ustalić ich tożsamości.

“Jedna wioska się kończy, tam druga wioska dalej. I to było takie miejsce, że… No, ja wiem… Chyba najwygodniejsze do zrobienia takiej egzekucji… Po prostu, wie pani, tutaj na sąsiednim domu ukrywali się. No tak, z opowieści co wiem od rodziców. Jeden gospodarz tam przenocował noc, dwie, no a później tam do następnego. Przeszli całą tę wioskę i  na końcu wioski był dwór. Doszli do tego dworu. Duże takie gospodarstwo. Stamtąd Niemcy ich zabrali i przywieźli tutaj na to nasze pole, tutaj rozstrzelali ich.  Tutaj sąsiadów Niemcy przyprowadzili, wykopali, no, tę mogiłę, zakopali ich. To byli prawdopodobnie uchańscy Żydzi. Ojciec mi opowiadał, jak wyglądała ta egzekucja. No, zeszli z tej furmanki, nie, tam ich ustawili jakoś czy tego, do tego rozstrzelania. Najstarszy był w wieku gdzieś siedemnastu lat.  Zaczął uciekać. I od miejsca tej egzekucji dobiegł tam, tam… Niemiec strzelał za nim, cały czas nie mógł trafić. W końcu przykląkł na kolano, przymierzył dokładnie i przy samym tym lasku go zabił. 

 – Tego siedemnastolatka też w tym samym grobie potem zakopano, przeciągnięto jego ciało?

– Wszystkich w tym samym. 

– Czyli są rodzice i czworo dzieci, jeżeli była dwójka dorosłych?

– Tak. 

– A najmłodsze? Coś pana tata mówił o tym?

– Najmłodsze gdzieś… Tam już nie pamiętam dokładnie, ale w wieku tak gdzieś do dziesięciu lat. […]

Niemcy odjechali, nie. No i ci sąsiedzi, zasypali i  usypali mogiłę, taki kopczyk na tym miejscu. Mój ojciec wyprowadzał krowę tutaj paść. I wyprowadzał krowę i też najechali Niemcy i zobaczyli tę mogiłę. Kazali zrównać, żeby nie było śladu”. (Nowy Majdan, 31 maja 2021 r.)

Identyfikacja grobu na podstawie nieinwazyjnych badań.

W dniu 31.05.2021 r. przeprowadzono wizję lokalną w obecności świadka (II pokolenie), który zakreślił obszar w którym zlokalizowany jest zbiorowy grób 6 ofiar (przybliżone koordynaty GPS: N 50°52.850′ E 023°36.386′).

Lokalizacja ta to pole uprawne kultywowane do dnia dzisiejszego. Wszelkie oryginalne ślady naruszeń gleby są zatarte w związku z przeznaczeniem prowadzoną orką. Wskazany obszar jest zbyt rozległy, aby pozwalał na precyzyjne ustalić lokalizację jamy grobowej.

Pomiar rzeźby terenu (LiDAR) w tym przypadku nie jest pomocny.

Nie prowadzono kwerendy archiwalnych fotografii lotniczych dla tego obszaru.

Kontakt i współpraca

Nadal poszukujemy informacji nt. tożsamości żydowskich ofiar w Nowym Majdanie. Jeżeli wiesz coś więcej napisz do nas na adres mailowy: fundacjazapomniane@gmail.com.

Bibliografia

Nagranie Fundacji Zapomniane [zapis audio], imię: właściciel pola, na którym znajduje się grób w Nowym Majdanie, temat i słowa klucze: grób żydowskiej rodziny z Uchań, rozm. przepr. Agnieszka Nieradko, Nowy Majdan, 31 maja 2021 r.

Dziękujemy International Holocaust Remembrance Alliance za dofinansowanie projektu badawczego, dzięki któremu zdobyliśmy materiały dotyczące tej miejscowości. Materiały do tej strony zostały opracowane, zdigitalizowane i udostępnione w ramach projektu “Rozwój cyfrowego archiwum żydowskich grobów wojennych poza obozami Zagłady i edukacyjne wykorzystanie zasobów archiwum”, ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.